Ελληνικοί δρόμοι
με παιδιά
με αναπηρία ή μαθησιακές δυσκολίες.
Υπάρχουν πολλές έρευνες που δείχνουν ότι τα άτομα με αναπηρία διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να τραυματιστούν ή να σκοτωθούν στους δρόμους. Μια δεκαπενταετής μελέτη στην Καλιφόρνια έδειξε ότι ο κίνδυνος θανάτου των ενηλίκων με αναπηρία κατά το περπάτημα ήταν σχεδόν τριπλάσιος.[1] Ωστόσο, επειδή οι στατιστικές ατυχημάτων στην Ελλάδα δεν καταγράφουν μαθησιακές δυσκολίες ή αναπηρία μεταξύ τραυματιών ή νεκρών στους δρόμους, είναι δύσκολο να εκτιμηθεί η έκταση των κινδύνων που αντιμετωπίζει αυτή η ομάδα και ειδικά για παιδιά με διαφορετικά είδη μαθησιακών δυσκολιών ή αναπηριών.
Ωστόσο, μερικές από τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν οι διαφορετικές μαθησιακές δυσκολίες και αναπηρίες στην ασφάλεια των μαθητών στην οδική κυκλοφορία και πιθανά εμπόδια στη διδασκαλία αυτών των παιδιών σχετικά με την ασφάλεια, περιγράφονται παρακάτω. Το εάν οι μαθητές αντιμετωπίζουν αυτά τα προβλήματα ή όχι μπορεί να εξαρτάται από τη σοβαρότητα και τη φύση της μαθησιακής τους δυσκολίας ή της αναπηρίας.
Οι παρακάτω πληροφορίες προορίζονται μόνο για την απεικόνιση των πρόσθετων κινδύνων που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν και δεν προορίζεται ως πλήρης κατάλογος συμπτωμάτων, συμπεριφορών και δυσκολιών που ενδέχεται να εμφανιστούν ή να αντιμετωπιστούν από αυτά τα παιδιά που χρησιμοποιούν τους δρόμους.
Διαταραχή ελλειμματικής προσοχής (ADD) και Διαταραχή Υπερκινητικότητας Ελλειμματικής Προσοχής (ADHD)
Τα παιδιά με ADD ή ADHD μπορεί να εμφανίσουν οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:
Υπερδραστηριότητα
- δυσκολεύονται να περιμένουν τους φωτεινούς σηματοδότες για να περάσουν έναν δρόμο, βγάζουν τις ζώνες ασφαλείας τους, αποσπούνε τον οδηγό όταν βρίσκονται σε ένα αυτοκίνητο.
Ξεχνάνε και αποσπούνται εύκολα κατά τη διάρκεια των καθημερινών δραστηριοτήτων
- κάτι που σημαίνει ότι είναι πιθανό να αποστασιοποιηθούν κατά τη διέλευση από το δρόμο ή απλά να ξεχάσουν να σταματήσουν (είτε ως πεζοί είτε ως ποδηλάτες), να κοιτάξουν και να ακούσουν ή να εφαρμόσουν άλλους κανόνες οδικής ασφαλείας.
Μια τάση να μην ακούνε άλλους ή να μην ακολουθούνε οδηγίες
- έτσι ακόμα και αν επιβλέπονται από έναν ενήλικα, μπορεί να μην ακούν ή να τηρούν τους κανόνες οδικής ασφαλείας ή τις σχετικές οδηγίες και εντολές που τους δίνονται.
Δεν έχουν αίσθηση του φόβου
- που συχνά ενεργούν χωρίς φόβο ή χωρίς να εξετάζουν τις συνέπειες της συμπεριφοράς τους ως πεζοί.
Δυσλεξία
Τα παιδιά με δυσλεξία ενδέχεται να εμφανίσουν οποιοδήποτε από τις ακόλουθες συμπεριφορές:
Δυσκολίες στην ανάγνωση
- αυτό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην ανάγνωση τυχόν γραπτών οδηγιών ή συμβουλών σχετικά με την ασφαλή χρήση των οδών.
Δυσκολίες ακολουθώντας μια σειρά οδηγιών με σκοπό
- έτσι μπορεί να έχουν δυσκολίες παρακολουθώντας ή εκτελώντας οδηγίες από έναν επιβλέποντα ενήλικα όταν χρησιμοποιούν δρόμους ή να εφαρμόσουν μια σειρά από ενέργειες, όπως για παράδειγμα βλέπω από μακριά τον φωτεινό σηματοδότη, πρέπει να ελέγξω ξανά όταν φτάσω κοντά στην διάβαση, πρέπει να περιμένω εάν είναι κόκκινο το ανθρωπάκι, πρέπει να περάσω με προσοχή όταν είναι πράσινο.
Προβλήματα με λέξεις κατευθύνσεως όπως αριστερά / δεξιά και πάνω / κάτω
- έτσι μπορεί ακολουθώντας τις οδηγίες ενός επόπτη ενηλίκων όταν χρησιμοποιούν τους δρόμους να εφαρμόσουν λάθος την εντολή π.χ. όταν τους λένε να κοιτάξουν αριστερά μπερδεύονται και κοιτάζουν δεξιά.
Διαταραχή του αυτιστικού φάσματος (ASD)
Τα παιδιά με ASD μπορεί να εμφανίσουν ένα από τα ακόλουθα:
Δυσκολία στο να σκέφτονται και να συμπεριφέρονται ευέλικτα
- ανάλογα με τις διαφορετικές καταστάσεις που μπορεί να προκύψουν απρόοπτα. Επιπλέον δυσκολεύονται με τις νέες δεξιότητες τις οποίες έχουν διδαχτεί να μην εφαρμόζουν τις οδηγίες οδικής ασφάλειας σε κάθε σχετική κατάσταση. Για παράδειγμα, ένα παιδί που έχει διδαχθεί να αντιδρά κατάλληλα στους φωτεινούς σηματοδότες (πράσινο ανθρωπάκι προχωράμε – κόκκινο ανθρωπάκι σταματάμε ) όταν διασχίζει ένα συγκεκριμένο δρόμο που τον έχει μάθει να εφαρμόζει σωστά τις οδηγίες των σηματοδοτών αλλά σε έναν άγνωστο δρόμο μπορεί να μην εφαρμόσει τις οδηγίες και να διασχίσει τις διαβάσεις χωρίς έλεγχο.
Δυσκολία στην κατανόηση των κοινωνικών πλαισίων
- που σημαίνει ότι δυσκολεύονται ή δεν μπορούν να αντιληφθούν τι είναι σωστό, τι λάθος, τι είναι ασφαλές ή επικίνδυνο καθώς βρίσκονται στους δρόμους. Υπάρχουν περιπτώσεις που αν και αντιλαμβάνονται τις συνθήκες, δυσκολεύονται να εφαρμόσουν το σωστό σε συγκεκριμένες καταστάσεις.
Δυσκολία στην επικοινωνία και την κατανόηση άλλων
- Η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζουν είναι στην κατανόηση λεκτικών οδηγιών από τους ενήλικες που επιβλέπουν τους δρόμους και μπορεί να μην είναι σε θέση να γνωστοποιήσουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
Η υπερεκτίμηση ή η υπο-ευαισθησία στην όραση και στους ήχους
- Αυτή η δυσκολία θέτει τα παιδιά σε δρόμους σε κίνδυνο, προκαλώντας πανικό ως αντίδραση σε ορισμένους θορύβους ή σε εικόνες (λόγω υπερβολικής ευαισθησίας) ή και έλλειψη συνειδητοποίησης κινδύνων όπως η προσέγγιση της κυκλοφορίας λόγω υπο-ευαισθησίας.
Ξεχνάνε και αποσπώνται εύκολα κατά τη διάρκεια των καθημερινών δραστηριοτήτων
- που σημαίνει ότι είναι πιθανό να αποστασιοποιηθούν κατά τη διέλευση ως πεζοί από το δρόμο ή ως οδηγοί ποδήλατου και απλά να ξεχάσουν να σταματήσουν, να κοιτάξουν και να ακούσουν ή να εφαρμόσουν άλλους κανόνες ασφαλείας.
Ισχυρό ενδιαφέρον σε κάτι που μπορει να προκαλέσει περισπασμούς
- Για παράδειγμα, ένα παιδί μπορεί να έχει έντονο ενδιαφέρον για ένα χαρακτηριστικό από τα αυτοκίνητα. Αυτό θα μπορούσε να το οδηγήσει να περπατήσει στη μέση του δρόμου χωρίς να ελέγξει οτιδήποτε αρκεί να δει το αυτοκίνητο που του αρέσει.
Ντούρλια Μαρία
Εκπαιδεύτρια οδήγησης & κυκλοφοριακής αγωγής
Παιδαγωγός προσχολικής αγωγής & ειδικής αγωγής
Πηγή
en-ekpa.gr